Barış Öney Barış Öney'in Kişisel Web Sitesidir.
Geçtiğimiz 7 yılda Türkiye’ye 130 milyar doların üzerinde yabancı doğrudan sermaye yatırımı geldi ve bu yatırımların 15 milyar doları Özel Sermaye Fonları tarafından yapıldı. 200’ün üzerinde Türk şirketi, büyümek için bu fonlardan kaynak sağladı. 2013 yılında yaklaşık 25 şirkete yatırım yapılırken, 2014 yılında bu sayı 15’e düşmüş durumda. Bazı kaynaklarda bu sayılar çok daha yüksek gösterilse de, bunun nedeni melek yatırımcılar ya da bazı Türk holding veya yatırım gruplarının yaptıkları doğrudan finansal yatırımları da içine almalarıdır. Özel Sermaye Fonu yatırımları aslında işlem adedi bazında bunun çok daha altında.
Bireysel Emeklilik Fonlarında biriken kaynaklar Özel Sermaye Fonlarına kanalize edilmeli
Türkiye’de yeni yeni kıpırdanmalar olsa da henüz Özel Sermaye Fon Yönetim Şirketlerine Türk kaynaklarından para konulmuyor. Söz konusu paralar halen IFC, EBRD, DEG, FMO, EIF gibi IFI denen kalkınma ve yatırım bankaları ile yabancı fonların fonu ya da emeklilik fonları tarzı kaynaklardan sağlanıyor. Türkiye’deki kaynakları da Özel Sermaye Fonlarına kanalize etmeliyiz. Bu çok önemli. Örneğin Bireysel Emeklilik Fonunda biriken kaynakların çok küçük bir yüzdesinin bile bu tür fonlara yatırılabilmesinin önünün açılması, bu sektörün ve KOBİ’lerin Türkiye’de gelişmesini sağlayacaktır.
Yerel fonların toplanması melek yatırım için şart
Yerel fonların devreye girmesi, hâlihazırda yeni yeni yatırım yapmaya başlayan melek yatırımcıların da yatırım yapma iştahlarını artıracaktır. Malum, yeni şirketlerin kurulup gelişebilmeleri için melek yatırım yalnızca bir tohumlama oluyor. Bu şirketler 1-3 yıl içinde yeniden sermayeye ihtiyaç duyuyor. O noktada bu tür fonların devreye girebilmesi lazım. Melek yatırım almış bir şirketin yeni fon ihtiyacı 15-20 milyon dolar seviyelerine gelene kadar başka hiçbir sermaye koyacak fon ortada bulunmuyor. Melek yatırımcılar, şirketleri bu noktaya kadar fonlayamazlar. Mutlaka arada Erken Aşama Özel Sermaye Fonları gerekiyor.
Tasarruf sahibi bireyler BES’teki birikimlerini hâlihazırda hazine bonosu, likit fon, borsa, döviz gibi enstrümanlara yönlendiriyor. Ancak onlara birikimlerinin küçük bir yüzdesini Özel Sermaye Fonlarında değerlendirme imkânı sunulmalı. Böylelikle, borsaya alternatif yüksek getirili bir enstrüman daha yaratılmış olur ve Türk şirketleri için borsa dışında da bankalardan borçlanma yerine sermaye yaratabilecekleri bu tür kaynaklara daha fazla erişim imkânı sağlanır.
